Xuất hiện những cơn đau thắt ngực…
Các bác sĩ tim mạch cho biết, động mạch vành là một nhóm các bệnh lý liên quan đến mạch vành - mạch máu duy nhất đến nuôi dưỡng cho cơ tim. Bệnh lý do tích tụ mảng xơ vữa trong lòng động mạch vành. Mảng xơ vữa gây hẹp lòng động mạch vành và làm giảm lượng máu đến nuôi cơ tim… Đây có thể là xơ vữa mạch vành, thiểu năng vành, suy vành. Khi các mảng xơ vữa động mạch tích tụ sẽ làm giảm lưu lượng máu đến tim gây ra triệu chứng đau tim, đau thắt ngực hoặc có thể dẫn tới một cơn nhồi máu cơ tim cấp. Xơ vữa mạch có thể xuất hiện ở động mạch vành, động mạch não, động mạch ngoại vi ở chân... Xơ vữa mạch làm cho cục máu đông dễ hình thành hơn trong lòng động mạch gây tắc nghẽn một phần hoặc hoàn toàn lòng động mạch vành…
Khi động mạch vành bị tắc nghẽn một phần hoặc hoàn toàn, cơ tim bị thiếu máu nuôi, gây ra triệu chứng đau thắt ngực hoặc có thể là nhồi máu cơ tim. Nếu không được điều trị kịp thời, nhồi máu cơ tim có thể để lại những di chứng nặng nề, thậm chí tử vong. Tình trạng thiếu máu cơ tim lâu dài sẽ làm cơ tim bị suy, dẫn đến tim to và rối loạn nhịp tim. Hầu hết các trường hợp bệnh động mạch vành là do xơ vữa động mạch gây nên.
ThS.BS Trần Hòa - Trưởng đơn vị can thiệp nội mạch, Khoa Tim mạch can thiệp, BV Đại học Y Dược TP HCM cho biết, nguyên nhân gây bệnh động mạch vành chủ yếu là do xơ vữa động mạch vành khiến tim bị thiếu máu, không nhận được đủ oxy cần thiết để hoạt động, thể hiện ra bên ngoài là những cơn đau tim, đau thắt ngực. Khi mảng xơ vữa bị vỡ ra, cơ thể sẽ tự làm lành vết thương thành mạch thông qua việc hình thành cục máu đông, điều này có thể làm tắc hoàn toàn động mạch dẫn đến nhồi máu cơ tim.
“Bệnh động mạch vành xuất hiện các triệu chứng điển hình và thường gặp là cơn đau thắt ngực, đau trước ngực; cảm giác nhẹ: khó thở, có khi trong cơn đau ngực có vả mồ hôi, kèm theo mệt mỏi, buồn nôn. Một số trường hợp, đặc biệt là cơn đau kéo dài, không đỡ, không giảm… Ngoài ra, có trường hợp bệnh nhân có cảm giác đau thượng vị và nghĩ là rối loạn tiêu hóa hoặc viêm dạ dày…, thực ra đó là do nhồi máu cơ tim”, bác sĩ Hòa nói.
Đối với bệnh động mạch vành thì nguy cơ mắc bệnh càng cao đối với những người bị rối loạn mỡ máu; Tăng huyết áp; những người hút thuốc lá nhiều; ít vận động và các bệnh khác như Đái tháo đường; béo phì… Theo đó, bệnh có tỉ lệ mắc cao ở các bệnh nhân cao tuổi (ở nam là trên 45 tuổi và nữ là trên 55 tuổi).
Cách điều trị bệnh động mạch vành
Nếu có những triệu chứng tương tự như trên, bệnh nhân nên sớm đi khám bác sĩ tim mạch. Bác sĩ Trần Hòa cho biết thêm, hiện nay một biện pháp can thiệp ở tim hiệu quả giúp giải quyết tắc nghẽn của động mạch vành, làm giảm đau thắt ngực, điều trị nhồi máu cơ tim… là đặt stent. Theo đó, stent là các ống đỡ động mạch được làm bằng lưới kim loại, giúp mở rộng những lòng mạch bị tắc hẹp hoặc suy yếu trong cơ thể và việc đặt stent động mạch giúp giải quyết tắc nghẽn của động mạch vành, làm giảm đau thắt ngực, điều trị nhồi máu cơ tim.
Hiện nay với những tiến bộ mới về kĩ thuật, máy móc, thuốc hỗ trợ, phương tiện hồi sức nên kĩ thuật chụp và can thiệp động mạch vành qua da đã an toàn hơn và nguy cơ ảnh hưởng sức khỏe đã giảm đi rất nhiều. Việc nong mạch đặt Stent có tỷ lệ thành công khá cao, khoảng 90 - 95% số bệnh nhân có đáp ứng tốt với phương pháp điều trị này… Tuy nhiên, không phải trường hợp nào sau khi đặt stent cũng có hiệu quả như mong muốn vì đây là một thủ thuật xâm nhập gây chảy máu và có thể xảy ra những nguy cơ như: chảy máu; nhiễm trùng; dị ứng với thuốc cản quang sử dụng trong khi chụp mạch vành; tái tắc hẹp mạch vành gây đột quỵ, suy thận, nhồi máu cơ tim; có một tỷ lệ nhất định các stent đã đặt có thể đột ngột bị tắc lại gây ra nhồi máu cơ tim cần phải can thiệp lại hoặc làm cầu nối cấp cứu, thậm chí cả tử vong…
Hiện nay, stent có khá nhiều loại, cơ bản nhất là Stent kim loại và ra đời đầu tiên, hiện còn được sử dụng. Hai là stent tẩm thuốc (phủ thuốc), với loại này đã được cải tiến đến thế hệ thứ 3 về vật liệu, kỹ thuật… nên hiệu quả thiết bị càng tốt hơn,... Ngoài ra, có thêm stent tự tiêu được làm bằng hợp chất: sau khi tái tạo mạch máu, chất liệu sẽ tự tiêu đi và mạch máu thông suốt. Việc điều trị bệnh động mạch vành bằng đặt stent sẽ tốn chi phí khá lớn.
Trước chi phí điều trị bệnh cao, các bác sĩ tại TPHCM cho rằng, vấn đề dự phòng bệnh là quan trọng. Khi có các bệnh lý như bị tăng huyết áp, đái tháo đường, rối loạn LIPID máu…, cần theo dõi và điều trị triệt để vì đây là yếu tố làm xơ vỡ động mạch, hẹp động mạch vành... Với các yếu tố trên cần hạn chế uống rượu bia, thuốc lá; cần tập thể dục, vận động thường xuyên; nếu thừa cân, béo phì thì tìm cách giảm cân; có chế độ ăn hợp lý, giảm mỡ, các chất quá nhiều năng lượng; tránh căng thẳng có thể làm trái tim bị tổn thương. Ngoài ra, thường xuyên đi khám sức khỏe định kỳ 6 tháng/lần để phát hiện các sớm các bệnh lý tim mạch thường gặp như: bệnh tắc nghẽn động mạch, phình động mạch chủ, hẹp động mạch vành…
