Những chất tích lũy trong rau bẩn
Sử dụng rau có chứa hàm lượng nitrat vượt mức cho phép thường không gây ngộ độc tức thì như thuốc hóa học, nhưng tích luỹ ở nồng cao sẽ gây nên triệu chứng làm giảm chức năng của tế bào, ảnh hưởng tới hoạt động của tuyến giáp, gây đột biến và mầm phát triển các khối u.
Trong cơ thể, nitrat bị khử thành nitrit (NO2), có thể gây phản ứng với amin tạo thành chất gây ung thư gọi là nitrosamine và được thể hiện nhiều nhất là bệnh ung thư dạ dày. Chất này cũng thường có trong các loại thực phẩm hun khói, ngâm muối chua,...
So với thuốc bảo vệ thực vật, tình trạng nhiễm độc kim loại nặng và clor hữu cơ trong thực phẩm diễn ra âm thầm hơn với những triệu chứng khó nhận biết và tồn lưu trong cơ thể rất lâu. Tùy theo từng kim loại nặng khi tích lũy vào cơ thể có thể gây những bệnh khác nhau. Trong đó, thành phần cadmium được tìm thấy nhiều nhất trong các loại rau sử dụng hằng ngày. Cadmium tích lũy ở thận, phổi và tiền liệt tuyến gây bệnh lý tại các cơ quan này, trầm trọng hơn là ung thư.
Chất clor hữu cơ tồn lưu trong cơ thể rất lâu, gây nhiễm độc mạn tính như rối loạn thần kinh, mất ngủ, kém trí nhớ, mờ mắt, giảm thính lực, suy nhược cơ thể, sức khỏe suy nhược, phụ nữ bị các tai biến sinh sản, các dị tật bẩm sinh ở trẻ em,...
Các triệu chứng nói trên thường xảy ra chậm, mức độ từ nhẹ đến nặng, không đặc trưng cho ngộ độc hóa chất bảo vệ thực vật nên rất khó xác định nguyên nhân và dễ lầm với các bệnh khác (như suy nhược cơ thể, trầm cảm…).
Thuốc trừ sâu trong thực phẩm ảnh hưởng xấu đến hệ thần kinh của con người, trong đó căn bệnh Parkinson thường gặp ở tuổi già và có liên quan nhiều nhất nếu sử dụng những thức ăn có thuốc trừ sâu dài ngày. Dư lượng hóa chất độc hại này sẽ phá hủy cấu trúc và những hoạt động bình thường của hệ thần kinh trung ương, gây ra những rối loạn và thoái hóa, làm giảm khả năng vận động, giảm trí lực và sức khỏe của người bị bệnh.
Cách phòng tránh những yếu tố gây hại
Để giảm thiểu nguy cơ ngộ độc thực phẩm khi sử dụng rau: cần sơ chế kỹ, rửa rau với nước sạch nhiều lần (tốt nhất rửa từng lá dưới vòi nước đang chảy) kèm ngâm rau với muối, nước cốt chanh, giấm táo pha loãng... nhằm giúp loại bỏ lượng chất bám trên bề mặt thực phẩm.
Khi người tiêu dùng sử dụng những loại rau củ này sẽ ảnh hưởng đến hệ tiêu hoá như buồn nôn, đau bụng, tiêu chảy,... Đồng thời, ảnh hưởng đến tim mạch, làm cho huyết áp hạ. Ngoài ra, còn tổn hại đến thần kinh như co giật, ngất xỉu, thậm chí hôn mê, nếu bị nhẹ chúng ta có thể sơ cứu bệnh nhân tại chỗ. Khi có biểu hiện ngộ độc hóa chất bảo vệ thực vật, hoặc có các triệu chứng nghi ngờ nên đi khám ngay tại các cơ sở y tế chuyên khoa gần nhất để có thể chẩn đoán, điều trị và làm các xét nghiệm kịp thời.
