Xóa bỏ kỳ thị, phân biệt đối xử… người nhiễm HIV/AIDS
Trước đây, tại Việt Nam khi nhắc đến những người nhiễm HIV/AIDS thì nhiều người kỳ thị phân biệt đối xử, họ tìm mọi cách để xa lánh. Thời gian gần đây, sự kỳ thị, phân biệt đối xử đối với các bệnh nhân này giảm đáng kể theo năm tháng. Tuy nhiên, sự e ngại vẫn còn tồn tại trong xã hội, cộng đồng và trở thành rào cản lớn khiến cho người nhiễm HIV không thể tiếp cận với các dịch vụ điều trị và dự phòng lây nhiễm.
Theo thống kê, hiện cả nước có khoảng 250.000 người nhiễm HIV, trong đó số bệnh nhân được quản lý khoảng 200.000 người. Tuy nhiên, hiện chỉ có khoảng 120.000 người đang điều trị bằng ARV, vẫn còn hơn 130.000 chưa được điều trị vì nhiều lý do, có thể họ sợ bị kỳ thị hoặc chưa tiếp cận được với ARV…
Một bác sĩ tại TPHCM cho biết, mục đích của việc điều trị ARV là nhằm ức chế sự nhân lên của HIV, phục hồi hệ thống miễn dịch, phòng ngừa các nhiễm trùng cơ hội, cải thiện sự sống còn, sức khỏe và chất lượng cuộc sống cho bệnh nhân. Đặc biệt là nhằm hạn chế lây truyền HIV trong cộng đồng và từ mẹ sang con… Vì vậy, những bệnh nhân HIV chưa tiếp cận với việc điều trị ARV sẽ sớm được điều trị.
Ngoài ra, khi nào xóa bỏ được sự kỳ thị, phân biệt đối xử với bệnh nhân nhiễm HIV thì Việt Nam mới có thể đạt được mục tiêu 90-90-90 (90% số người biết tình trạng nhiễm HIV của mình - 90% số người đã chẩn đoán nhiễm HIV được điều trị thuốc ARV liên tục - 90% số người được điều trị ARV kiểm soát được tải lượng virus ở mức thấp và ổn định); kết thúc đại dịch HIV vào năm 2030.
Một “Cuộc sống mới” nhờ điều trị ARV hàng ngày
Tại một buổi tập huấn vào ngày cuối tháng 6 về hiệu quả điều trị ARV trong dự phòng lây nhiễm HIV, Trung tâm Phòng chống HIV/AIDS TPHCM (Sở Y tế TPHCM) cho biết, với thông điệp K = K (Không phát hiện = Không lây truyền), người nhiễm HIV nếu tuân thủ điều trị sẽ sinh con khỏe mạnh bình thường và có thể sống thực sự an toàn với bạn tình bằng việc ức chế virus HIV trong máu khi điều trị ARV hàng ngày. Theo đó, Không phát hiện = Không lây truyền, tức là người nhiễm HIV, đăng ký điều trị ARV càng sớm càng tốt. Có thể mất từ 1 đến 6 tháng điều trị ARV mới đạt được lượng virus ức chế hay không thể phát hiện được (<200 bản sao/ml). Một khi virus bị ức chế, người nhiễm HIV sẽ không lây HIV cho bạn tình.
Một nghiên cứu khoa học của các chuyên gia y tế cũng đã được thực hiện, với gần 70.000 hành vi quan hệ tình dục đồng giới và khác giới của hàng ngàn cặp trong nhiều quốc gia. Kết quả ghi nhận là mặc dù những cặp này không sử dụng bao cao su hay các biện pháp can thiệp khác, nhưng tỉ lệ lây truyền HIV từ bạn tình dương tính sang bạn tình âm tính bằng 0 nếu bạn tình dương tính đạt được ức chế virus ổn định.
BS Võ Thị Tuyết Nhung, Phó giám đốc Tổ chức hợp tác phát triển Y tế Việt Nam (HAIVN) chia sẻ, với thông điệp này mang lại hi vọng và thay đổi cuộc đời của những người "sống chung với HIV" cũng như bạn bè và gia đình của họ khi hiểu rằng tiếp cận điều trị ARV sớm, duy trì điều trị và duy trì được tải lượng virus dưới ngưỡng phát hiện sẽ giúp họ có thể sống lâu hơn, sống khỏe mạnh hơn, có thể sinh con và không bao giờ phải lo sợ về lây truyền HIV cho bạn tình. Ngoài ra, nếu mọi người biết rằng người "sống chung với HIV" sẽ không lây truyền HIV khi họ đạt được và duy trì tải lượng virus dưới ngưỡng phát hiện. Việc này góp phần giảm hoặc không còn sự kỳ thị và xa lánh người "sống chung với HIV" trong cộng đồng.
Chị A (một trường hợp nhiễm HIV đã tuân thủ điều trị ARV 6 năm) chia sẻ: “Nhờ tuân thủ điều trị mà các xét nghiệm đo lượng HIV trong máu của chị đã ở ngưỡng không phát hiện nữa, tức là không thấy dấu vết của vius trong huyết tương. Chị đang sống hạnh phúc với chồng, là người không bị nhiễm HIV.
Một người bị nhiễm HIV hơn 10 năm khác đang điều trị ARV cũng cho biết: “Người nhiễm HIV vô cùng vất vả bởi sức khỏe, bởi sự kỳ thị của cộng đồng, tuy nhiên nhờ K = K đã giúp cộng đồng người nhiễm có nhiều niềm tin vượt qua bệnh tật, hòa nhập với cộng đồng. Chị này cho biết thêm, năm 2006 chị phát hiện dương tính với HIV và đến năm 2008 chị lập gia đình, chồng chị là người không bị nhiễm HIV. Với tình thương và sự đồng cảm, hai vợ chồng đã vượt qua bao khó khăn cũng như sự kỳ thị. Chị được điều trị ARV và sống chung an toàn với chồng 10 năm qua. “Cả 2 vợ chồng cùng tìm hiểu các biện pháp phòng tránh lây nhiễm sang con, cuối cùng hai vợ chồng cũng đón nhận tin vui, đến nay con chị đã được 19 tháng tuổi và hoàn toàn khỏe mạnh, không bị lây nhiễm HIV từ mẹ”, chị này nói.
Theo các bác sĩ, mục đích của việc điều trị ARV là nhằm ức chế sự nhân lên của HIV, phục hồi hệ thống miễn dịch, phòng ngừa các nhiễm trùng cơ hội, cải thiện sự sống còn, sức khỏe và chất lượng cuộc sống cho bệnh nhân. Đặc biệt là nhằm hạn chế lây truyền HIV trong cộng đồng và từ mẹ sang con. “Những bệnh nhân HIV chưa được tiếp cận với việc điều trị ARV nên sớm điều trị để có cuộc sống như mong muốn”, một bác sĩ tại TPHCM khuyến cáo.
