4 thách thức lớn
Theo HAWA, vấn đề nhân công là một trong 4 thách thức. Làn sóng chuyển dịch sản xuất vào Việt Nam - đặc biệt từ các dự án FDI - diễn ra quá nhanh và nhiều do đó dẫn đến tình trạng khan hiếm lao động, cho dù giá nhân công đã tăng từ 10-20% nhưng vẫn khó tuyển dụng.
Ông Bernd Kahnert – chuyên gia tư vấn cao cấp đến từ Cty Homag (Đức) - cho biết: “Thực tế ngay tại Đức cũng không dễ tìm nhân lực có trình độ hiểu biết để có thể vận hành nhà máy với các thiết bị, dây chuyền công nghệ mới vì thế ở Việt Nam chắc chắn sẽ càng khó tìm”.
Thách thức về nguồn nhân lực có liên quan đến xu thế Công nghiệp 4.0 gắn với chuyển đổi số mạnh mẽ trong các doanh nghiệp từ khâu chế biến, thiết kế đến quản trị, mua bán hàng. Theo HAWA, kinh doanh online đang lan vào ngành nội thất Việt Nam dẫn đến làm thay đổi lớn công nghiệp thiết kế sản phẩm và cách sản xuất sản phẩm.
Thách thức thứ ba đến từ chính nội bộ ngành chế biến gỗ khi các doanh nghiệp FDI vào Việt Nam với công nghệ hiện đại và chăm sóc khách hàng tốt hơn nhận được nhiều đơn hàng mới hơn gây áp lực cho các doanh nghiệp còn lại; trong khi giá trị trên mỗi đơn hàng cũ đang giảm vì nhu cầu tiêu dùng đồ nội thất đang chững lại.
Thách thức thứ tư không mới nhưng rất phổ biến tại Việt Nam, đó là năng suất lao động thấp. Ông Cao Duy Tâm – Giám đốc Cty Vetta – kể: “Nhiều khách hàng mới đưa ra đơn hàng với mức giá khiến nhiều doanh nghiệp Việt Nam kêu rằng “sao làm nổi”. Đó là đơn giá họ chuyển từ Trung Quốc sang”.
Theo ông Tâm, giá nhân công trong lĩnh vực chế biến gỗ tại Trung Quốc cao gấp 3 lần Việt Nam nhưng họ vẫn sản xuất cạnh tranh hơn doanh nghiệp Việt Nam nhờ ứng dụng nhiều thiết bị công nghệ cải tiến được năng suất lao động.
Kinh ngạch xuất khẩu tiếp tục tăng
Theo HAWA, đây là những thách thức mới cho dù năm 2018 ngành chế biến gỗ và nội thất Việt Nam đã gặt hái được thành tựu lớn về xuất khẩu. Sang năm 2019, giá trị xuất khẩu tiếp tục tăng. Tổng giá trị xuất khẩu lâm sản và đồ gỗ 8 tháng đầu năm đạt 7,08 tỉ USD, tăng 18,6% so với cùng kì 2018.
Một điểm mới được HAWA cho biết, thương chiến Mỹ - Trung đã làm dịch chuyển các đơn hàng từ Trung Quốc sang Việt Nam, khiến cho lượng khách hàng mới gia tăng.
Kim ngạch xuất khẩu tăng có sự góp phần của làn sóng đầu tư quốc tế vào ngành lâm sản tại Việt Nam. Chỉ trong 5 tháng đầu năm 2019, số dự án đầu tư nước ngoài (FDI) vào ngành lâm sản đạt 49, tương đương 73% dự án FDI của cả năm 2018 trong lĩnh vực lâm sản, trong đó 32 trên 49 dự án tập trung vào chế biến gỗ.
Ông Leslie Lye – Giám đốc kinh doanh của Cty Weinig chuyên cung cấp giải pháp chế biến gỗ - cho biết: “Nhà sản xuất tại Việt Nam đầu tư nhiều hơn vào công nghệ chế biến gỗ so với các quốc gia khu vực Đông Nam Á. Tuy nhiên, vấn đề hỗ trợ tài chính để chuyển đổi công nghệ vẫn còn rào cản vì thế nhiều nhà sản xuất chưa thể triển khai kịp thời để đáp ứng sản xuất”.