Bé gái H.C (10 tuổi, Sóc Trăng) bị liệt nửa mặt do biến chứng viêm tai giữa có mủ cấp tính. Bé được các bác sĩ khoa Tai Mũi Họng Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP Hồ Chí Minh phẫu thuật nội soi phục hồi chức năng tai và chức năng thần kinh mặt thành công. Sau mổ 3 ngày sức khỏe hồi phục, bé được xuất viện về nhà và tái khám theo lịch hẹn của bác sĩ.
ThS.BS.CKII Trần Thị Thúy Hằng – Trưởng khoa Tai Mũi Họng cho biết, kết quả nội soi tai và chụp CT cho thấy tình trạng viêm tai giữa của bệnh nhi rất nặng, hình thành ổ áp xe, viêm xương chũm chèn ép dây thần kinh cho thấy nhiễm trùng bắt đầu lan sâu vào các tổ chức bên trong. Nếu không phẫu thuật ngay, nhiễm trùng nội sọ gây viêm màng não có thể đe dọa tính mạng bệnh nhi.
Bé C. được chỉ định nhập viện ngay sau cuộc thăm khám. Các bác sĩ thực hiện phẫu thuật nội soi mở màng nhĩ dẫn lưu dịch mủ, lấy mủ để nuôi cấy và kiểm tra độ nhạy cảm kháng sinh. Sau đó, bệnh nhi được đặt một ống thông khí để duy trì thông khí cho tai giữa. Tiếp theo các bác sĩ thực hiện khoan bỏ phần xương chũm bị nhiễm trùng để tránh nhiễm trùng lan rộng sang nội sọ và giải áp dây thần kinh mặt bị khối áp xe chèn ép.
Sau 2 giờ phẫu thuật, bệnh nhi được đưa về phòng hồi sức. Kháng sinh phổ rộng đường tĩnh mạch được chỉ định để điều trị tiếp theo. Ngoài ra, bệnh nhi được chỉ định dùng thuốc nhỏ tai và hút dịch tai mỗi ngày trong 1 tuần.
Chị Đ.V, mẹ của bé kể, tuần trước bé kêu đau đầu và mặt bên trái, cười nói thấy mép bên trái không nhúc nhích được. Chị đưa bé tới một phòng khám ở gần nhà, bác sĩ chẩn đoán con bị liệt dây thần kinh mặt. Nguyên nhân có thể mắc bệnh lý về thần kinh và được khuyên nên tới bệnh viện lớn để được chẩn đoán chính xác hơn.
“Đinh ninh con bị mắc bệnh lý thần kinh nên khi được các bác sĩ chẩn đoán viêm tai giữa cấp mủ gây biến chứng viêm xương chũm và liệt mặt, tôi vô cùng sửng sốt. Chưa bao giờ tôi nghĩ viêm tai giữa có thể gây liệt mặt và cũng không biết rằng con bị viêm tai giữa. Trước đó 2 tuần, bé có bị cảm cúm, sau đợt cảm cúm ít ngày thì bắt đầu xuất hiện các triệu chứng kể trên”, chị V. nói.
Bác sĩ Hằng cho biết, viêm tai giữa cấp mủ là một trong các biến chứng sau khi nhiễm virus cúm. Tình trạng nhiễm trùng, viêm và làm mủ trong tai giữa không điều trị kịp thời có thể lây lan sang các mô lân cận, gây viêm xương chũm có mủ. Nhiễm trùng tai giữa nghiêm trọng cũng có thể lây lan sang các mô khác trong hộp sọ, bao gồm não hoặc các màng bao quanh não, dẫn đến viêm não, màng não.
Nguyên nhân gây viêm tai giữa phổ biến nhất là virus, sau đó có thể bội nhiễm vi khuẩn. Chấn thương tai do lấy ráy tai, tai nạn, nhiễm nấm, bơi lội… cũng làm tăng nguy cơ nhiễm bệnh.
“Khi bé ốm, sốt, kêu đau đầu, đau tai, ù tai, nghe kém, phụ huynh nên kiểm tra tai của con xem có mùi hôi và chảy dịch tai hay không và nhanh chóng đưa trẻ đi thăm khám chuyên khoa để được điều trị kịp thời”, bác sĩ Hằng nhấn mạnh.
Theo bác sĩ Hằng, trẻ em là nhóm đối tượng rất dễ nhiễm cúm, đặc biệt vào các thời điểm giao mùa như mùa thu đông và xuân hè. Phụ huynh nên cho trẻ tiêm vaccine cúm hàng năm phòng bệnh. Người trưởng thành trong gia đình cũng cần tiêm chủng để phòng bệnh cho bản thân và tránh lây nhiễm bệnh cho người nhà và trẻ nhỏ.
Viêm tai giữa là bệnh thường gặp, dễ điều trị nhưng liệt mặt là một biến chứng khá hiếm gặp của bệnh lý này và phẫu thuật tương đối phức tạp. Liệt mặt cảnh báo tình trạng nhiễm trùng đang bắt đầu xâm lấn sâu vào các tổ chức tai trong và sọ não. Nhưng liệt mặt cũng là một triệu chứng của các bệnh lý tiềm ẩn khác, chẳng hạn như bệnh thần kinh, đột quỵ não. Do đó, bệnh nhân cần được thăm khám và đánh giá chuyên sâu tìm nguyên nhân chính xác để điều trị hiệu quả.
