Theo ThS.BS Phạm Ngọc Oanh - Trưởng khoa Dinh dưỡng, Trung tâm kiểm soát bệnh tật TPHCM, khi nuôi con bằng sữa mẹ, dinh dưỡng có vai trò vô cùng quan trọng giúp bà mẹ tạo nguồn sữa có chất lượng cho em bé. Chế độ dinh dưỡng tốt giúp duy trì thể trạng đồng thời phục hồi nhanh chóng sức khỏe của mẹ.
Thực phẩm người mẹ nên ăn trong thời kỳ cho con bú
Đây là thời kỳ người mẹ cần ăn nhiều hơn so với bình thường và đảm bảo tính đa dạng, cân đối thực phẩm. Ăn ít nhất 5 trong 8 nhóm thực phẩm theo khuyến cáo. Đó là nhóm lương thực; hạt các loại; sữa và các chế phẩm từ sữa; thịt các loại, cá và hải sản; trứng và các sản phẩm từ trứng; củ quả màu vàng, da cam, rau xanh thẫm; rau củ quả khác; dầu ăn, mỡ các loại.
Hải sản là một nguồn protein lành mạnh cung cấp cho cơ thể các axit béo omega-3 thiết yếu. Ăn những loại hải sản hàm lượng thủy ngân thấp như cá hồi, cá da trơn, cá rô phi, cá tuyết, tôm, cua và mực 3 lần/tuần để cơ thể người phụ nữ sau sinh có đủ nguồn protein tốt và bổ sung nhiều chất dinh dưỡng.
Bên cạnh đó, mẹ nên bổ sung thêm sữa hoặc chế phẩm từ sữa. Đây vốn là thức uống có giá trị dinh dưỡng cao, cung cấp các chất dinh dưỡng cần thiết cho cơ thể. Riêng với các bà bầu, sữa càng trở nên hữu ích bởi khi mang thai, cơ thể bà bầu luôn cần bổ sung rất nhiều dưỡng chất, nhất là canxi.
Rau xanh và quả chín là một trong những thực phẩm cung cấp nhiều vitamin và khoáng chất cho bà mẹ trong giai đoạn cho con bú. Đặc biệt, rau xanh cung cấp nhiều chất xơ, hạn chế tình trạng táo bón.
Các mẹ cần nhớ uống đủ nước từ 2,5-3 lít/ngày. Vì các bà mẹ phải tạo sữa liên tục, nên điều quan trọng là giữ cho cơ thể đủ nước. Tránh đồ uống lạnh vì không tốt cho cơ thể chưa phục hồi hẳn khi vừa sinh con.
Ngay sau sinh, trong vòng 1 tháng đầu, bà mẹ cần được bổ sung vitamin A liều cao (khoảng 200.000 IU) giúp cho việc bổ sung vitamin A qua đường sữa mẹ tốt hơn. Ngoài ra, khi sử dụng bất kì loại thuốc nào cũng cần có sự hướng dẫn của bác sĩ, không tự ý sử dụng thuốc trong giai đoạn cho con bú.
Thực phẩm bà mẹ nên tránh sau sinh con
ThS.BS Phạm Ngọc Oanh lưu ý các bà mẹ không nên kiêng khem quá mức, tuy nhiên cần hạn chế một số loại thực phẩm ảnh hưởng đến chất lượng sữa.
Các loại thực phẩm hạn chế ăn nhiều như gia vị (hành, ớt, tỏi), thực phẩm quá nhiều mùi... Khi ăn nhiều các thực phẩm này sẽ ảnh hưởng đến mùi vị của sữa làm cho bé không bú nhiều so với bình thường.
Không ăn các thực phẩm nghi ngờ ôi thiu vì dễ gây ngộ độc, ảnh hưởng cả mẹ và con.
Tránh hoặc tốt nhất là không nên uống trà, cà phê, hút thuốc. Khi mẹ uống bia, rượu, một lượng nhỏ sẽ qua sữa mẹ. Với lượng lớn, bia rượu sẽ làm con bị chậm tăng trưởng, không tăng cân, giảm tiết sữa mẹ…
Bác sĩ đặc biệt nhấn mạnh không nên ăn kiêng trong giai đoạn cho con bú, bởi giai đoạn này cần nhiều năng lượng để tạo ra nguồn sữa chất lượng tốt, nếu ăn kiêng sẽ không đủ dưỡng chất để tạo sữa.
Hầu hết sau sinh, các mẹ sẽ dần dần trở về cân nặng cũ. Cho con bú sữa mẹ sẽ giúp lấy lại vóc dáng nhanh hơn những người không cho con bú mẹ, bác sĩ Oanh khuyên.
