Nguy kịch vì rách cùng đồ
Chị L.T.C.D (ngụ tại TP Hồ Chí Minh) bị ra máu sau giao hợp 3 ngày và sốt. Quá trình thăm khám, bác sĩ phát hiện bệnh nhân bị rách cùng đồ thông với ổ bụng, các xét nghiệm cho thấy phần bị rách đang bị nhiễm trùng mức độ nặng. Siêu âm ghi nhận máu trong bụng lượng nhiều nên bệnh nhận đã được chỉ định mổ cấp cứu.
Trong ổ bụng chứa khoảng 300ml máu đỏ sậm, hôi, buồng trứng hai phù nề. Vết rách cùng đồ sau khoảng 2cm bờ nham nhở, có máu.
BS.CKI Hoàng Lê Minh Hiền, Bệnh viện Hùng Vương, cho biết bệnh nhân được tiến hành may cầm máu và phục hồi vết rách cùng đồ. Đồng thời, thám sát ổ bụng cho thấy có nhiều dịch mủ. Bệnh nhân sau đó rơi vào nguy cơ sốc nhiễm trùng, suy đa cơ quan và phải thở máy. Sau 7 ngày với sự phối hợp giữa bác sĩ Bệnh viện Hùng Vương và Bệnh viện Chợ Rẫy, bệnh nhân đã cai máy, chức năng hô hấp và dấu hiệu nhiễm trùng đã dần cải thiện.
Không nên chủ quan khi rách cùng đồ
Chảy máu sau quan hệ được định nghĩa là chảy máu trong hoặc sau khi giao hợp. Ước tính tỷ lệ ra huyết sau khi quan hệ tình dục chiếm khoảng 0,7 – 9% mà không liên quan đến chu kỳ kinh nguyệt. Tình trạng này có thể xảy ra ở mọi lứa tuổi và tỉ lệ lên tới 60% ở độ tuổi mãn kinh.
Trong đó, tổn thương âm đạo hay cụ thể hơn là rách cùng đồ là một cấp cứu phụ khoa thường gặp nhất của tình trạng chảy máu sau quan hệ. Tùy theo mức độ mà rách cùng đồ đưa đến những biến chứng nguy hiểm có thể ảnh hưởng tới tính mạng.
Cùng đồ là nơi nối tiếp giữa âm đạo và cổ tử cung. Khu vực này không chỉ là điểm mốc đánh dấu ngăn cách giữa âm đạo và tử cung mà còn là lớp ngăn mỏng giữa phần phụ và ổ bụng. Đây chính là điểm yếu nhất của cơ quan sinh dục trong của phụ nữ trước các thành phần, cơ quan trong khoang bụng cũng như đóng vai trò bảo vệ sự vô khuẩn trong môi trường âm đạo và buồng tử cung, chống lại sự xâm nhập của các loại vi sinh vật nhiễm bẩn từ đường ruột.
Cơ chế chính của rách cùng đồ là khi có một lực tác động mạnh, đột ngột, nhanh theo đường âm đạo mà âm đạo không kịp co giãn hoặc âm đạo quá khô, niêm mạc âm đạo không thể di chuyển chống lại lực ma sát khi tiếp xúc.
Có 3 mức độ tổn thương của rách cùng đồ: Nhẹ nhất là xước nhỏ âm đạo, triệu chứng nhẹ nhàng, vết thương có thể tự cầm mà không cần can thiệp. Kế đến là những vết thương sâu dài nhưng chưa đi qua hết thành âm đạo, cần may phục hồi. Nặng nhất là những vết thương rách toạc cùng đồ, làm thông thương ổ bụng với môi trường ngoài dễ gây nhiễm trùng, nguy cơ tổn thương các tạng trong ổ bụng như bàng quang, ruột.
Cũng theo bác sĩ Minh Hiền, tình trạng âm đạo khô và kém đàn hồi ở phụ nữ tuổi mãn kinh, hoặc người đang cho con bú, hoặc người hay thụt rửa âm đạo, hoặc người đang điều trị hóa chất hoặc xạ trị hay đơn giản là quan hệ khi người phụ nữ chưa thật sự sẵn sàng.
Hành vi cưỡng ép, bạo dâm, hoặc kích thước dương vật quá lớn, tư thế quan hệ không phù hợp hoặc sử dụng đồ chơi tình dục thô bạo cũng có thể đưa đến rách cùng đồ.
Dấu hiệu khi bị rách cùng đồ
Hai triệu chứng thường xảy ra ngay khi có tổn thương là đau bụng dưới và ra máu âm đạo.
Đau bụng dưới thường xuất hiện đột ngột, đau nhói lên thường khiến cho việc giao hợp không thể tiếp tục, kèm theo chảy máu âm đạo nhiều. Máu chảy thường là máu đỏ tươi, máu cục, máu đông, không giống như máu kinh thường đỏ sậm không đông, trùng ngày có kinh nếu chu kì kinh đều. Cần phân biệt với rách màng trinh trong lần giao hợp đầu tiên: máu thường ít, màu hồng hồng, tự cầm.
Mức độ ra máu âm đạo không phản ánh được mức độ tổn thương. Đôi khi vết rách nhỏ nông, không đi qua hết thành âm đạo nhưng ở vị trí có mạch máu lớn sẽ gây chảy máu nhiều, ồ ạt. Hoặc một vết rách rộng, thông với ổ bụng nhưng lại chảy máu ít.
Khi có các dấu hiệu trên sau khi quan hệ tình dục, người bệnh nên đến các cơ sở y tế để được điều trị bệnh kịp thời.
