Sụp mi mắt có nhiều nguyên nhân
Bình thường mi trên che qua vùng rìa giác mạc (ranh giới giữa lòng trắng và lòng đen) phía trên khoảng 2mm. Nếu vượt quá giới hạn đó, người ta gọi là sụp mi. Bệnh sụp mi có nhiều nguyên nhân, nó có thể không gây mù mắt, nhưng làm giảm chức năng thị giác (đặc biệt là ở trẻ em) và làm mất thẩm mĩ của người bệnh.
ThS. BS Lưu Quỳnh Anh – Phó Trưởng khoa Mắt (Bệnh viện Nhi Trung ương) cho biết, sụp mi bẩm sinh chiếm khoảng 50 – 70% các trường hợp sụp mi, nguyên nhân chủ yếu do bất thường về cơ, bao gồm rối loạn, thay đổi kết cấu của các sợi cơ nâng mi, dẫn đến suy giảm (hoặc gần như không có) chức năng của cơ nâng mi. Ngoài ra, hiếm gặp hơn, sụp mi bẩm sinh có thể do gián đoạn dẫn truyền thần kinh – cơ. Sụp mi bẩm sinh có thể đi kèm các bất thường khác về vận nhãn (lác, lé), hẹp khe mi bẩm sinh, hoặc dị dạng sọ mặt. Sụp mi mắc phải có thể gặp trong chấn thương, liệt dây thần kinh số III, hội chứng Horner, bệnh lí nhược cơ…
Ngoài ra, cần phân biệt với giả sụp mi, có thể gặp do nhãn cầu nhỏ, do viêm giác mạc... Sụp mi cũng có thể là biểu hiện của các bệnh nặng khác như bệnh nhược cơ, liệt dây thần kinh sọ não số III (do u não…), nếu không được phát hiện, điều trị kịp thời có thể ảnh hưởng đến tính mạng của người bệnh.
Trước hết, bạn phải đưa con đến phòng khám chuyên khoa mắt để được tư vấn và điều trị sụp mi theo nguyên nhân gây bệnh.
Điều đặc biệt quan trọng là ở trẻ em, nếu sụp mi độ 3, độ 4 (bờ mi trên đã che qua đồng tử của bệnh nhân) cần phải điều trị sớm, đề phòng nhược thị, lác.
Ảnh hưởng đến thẩm mĩ và gây nhược thị
Cũng theo ThS. BS Lưu Quỳnh Anh, sụp mi không chỉ ảnh hưởng đến thẩm mĩ mà còn gây nhược thị. Sụp mi bẩm sinh có thể gây ra những hậu quả: Nhược thị nếu mi sụp che diện đồng tử (khoảng 19% có thị lực kém), tật khúc xạ do áp lực của mi mắt lên nhãn cầu (63,1% số mắt nhược thị do sụp mi có kèm theo tật khúc xạ), hạn chế thị trường, cong lệch cột sống do cố ngửa cổ để nhìn, ảnh hưởng đến thẩm mĩ gây tâm lí mặc cảm, hạn chế giao tiếp của trẻ.
Trẻ sụp mi bẩm sinh thường xuất hiện một mắt hoặc cả hai mắt nhỏ hơn bình thường ngay từ khi mới sinh, mức độ sụp mi ổn định, không thay đổi trong ngày. Nếu sụp mi nhẹ, sụp mi ở một bên mắt trẻ có thể không có triệu chứng chủ quan hoặc có thể có nheo mắt, nháy mắt khi tập trung quan sát. Nếu sụp mi nặng có thể kèm theo các dấu hiệu như ngửa cổ, rướn trán khi nhìn, nhìn kém. Sụp mi trong liệt dây thần kinh số III thường đi kèm lác ngoài, hạn chế vận nhãn lên trên – xuống dưới – vào trong, giãn đồng tử. Sụp mi gặp trong bệnh nhược cơ có thể thay đổi mức độ sụp mi trong ngày, kèm theo các dấu hiệu khó thở, khó nuốt…
"Trẻ sụp mi nếu không được thăm khám sớm có thể sẽ dẫn đến các tổn thương tại mắt hoặc toàn thân như: Tật khúc xạ: sụp mi bẩm sinh thường gây tật khúc xạ cao ngay từ những năm tháng đầu đời ở trẻ (hay gặp nhất là loạn thị) dẫn đến nhược thị. Đây là nguyên nhân hay gặp nhất gây suy giảm thị lực ở trẻ. Sụp mi nặng che kín bờ đồng gây giảm, mất thị lực, và/hoặc gây lệch đầu vẹo cổ (do trẻ phải ngửa cổ kéo dài để quan sát) làm ảnh hưởng tới tư thế lâu dài của trẻ. Sụp mi mắc phải có thể là biểu hiện của các bệnh lí nguy hiểm tới tính mạng như liệt dây thần kinh sọ não số III, bệnh nhược cơ, hội chứng Horner…", ThS. BS Lưu Quỳnh Anh cho hay.
Các bác sĩ khuyến cáo, trẻ sụp mi cần phải được thăm khám tỉ mỉ bởi bác sĩ chuyên khoa mắt, thần kinh, nội tiết, tạo hình… để loại trừ các tổn thương tại mắt và toàn thân; Chỉnh kính điều trị tật khúc xạ trong những trường hợp sụp mi nhẹ, sụp mi ở trẻ nhỏ chưa có chỉ định phẫu thuật hoặc trong trường hợp bệnh lí toàn thân chưa cho phép phẫu thuật. Bước phẫu thuật là phương pháp hiệu quả nhất để cải thiện tình trạng sụp mi, hiện nay có rất nhiều phương pháp phẫu thuật chỉnh sụp mi như phẫu thuật cắt ngắn cơ nâng mi, phẫu thuật treo cơ trán… Bác sĩ sẽ đánh giá tùy theo từng tình trạng bệnh nhân, độ tuổi, chức năng cơ nâng mi, các tổn thương đi kèm để quyết định thời điểm và phương pháp điều trị phù hợp cho trẻ.
