Theo bác sĩ Nguyễn Duy Long - Giám đốc Trung tâm Cấp cứu 115 TPHCM, trung bình mỗi tháng, đơn vị tiếp nhận khoảng 70 ca bệnh ngưng tim ngưng thở ngoài hiện trường.
Với tình huống nguy kịch này, người bệnh cần được ép tim hiệu quả ngay lập tức nhằm duy trì tuần hoàn, thực hiện bởi người chứng kiến đầu tiên trước khi kíp cấp cứu chuyên nghiệp đến tiếp tục điều trị.
Đơn cử, trưa 19.8, tổng đài 115 tiếp nhận trường hợp người bệnh nữ (60 tuổi, Quận 3, TPHCM). Người nhà mất bình tĩnh, hoảng hốt vì mẹ đột nhiên tím tái khi đang ăn.
Sau khi trấn an, hỏi bệnh sử, điều phối viên 115 xác định ngay nạn nhân bị dị vật đường thở nghi là do thức ăn (bánh tét), đồng thời, phát hiện người bệnh có dấu hiệu ngưng tim ngưng thở.
Ngay lập tức, điều phối viên tiến hành hướng dẫn ép tim qua điện thoại, đồng thời điều phối êkip cấp cứu đến hiện trường. Trong lúc chờ xe cấp cứu đến, người nhà vẫn được kết nối, hướng dẫn ép tim liên tục.
Nhờ được sơ cứu kịp thời đúng cách, sau 6 phút, nạn nhân đã nôn dị vật ra, tỉnh lại, hồng hào. Khi kíp cấp cứu từ Trung tâm cấp cứu 115 đến hiện trường, nạn nhân đã tỉnh, hồng hào, vã mồ hôi, phát hiện nhiều vụn bánh dưới sàn do nạn nhân nôn ra.
Người bệnh được chuyển đến Bệnh viện Nhân dân 115, và được xuất viện trong ngày.
Từ nhu cầu đáp ứng hiệu quả hơn trong hoạt động cấp cứu ngoài bệnh viện, từ năm 2023, Trung tâm Cấp cứu 115 đã triển khai quy trình T-CPR (Telecommunicator cardiopulmonary resuscitation, còn gọi là Hồi sinh tim phổi qua thiết bị viễn thông) cho lực lượng điều phối viên cấp cứu.
Với quy trình này, hệ thống tiếp nhận và điều phối cấp cứu qua tổng đài 115 đảm nhận thêm nhiệm vụ duy trì kết nối với người bệnh, kịp thời tư vấn, hướng dẫn những việc nên làm và không nên làm, thực hiện sơ cứu qua phương tiện telemedicin trong một số trường hợp để nâng cao khả năng thành công của công tác cấp cứu.
Chương trình này giúp điều phối viên biến người gọi điện cấp cứu thành người sơ cứu ban đầu, trực tiếp tham gia, thực hiện các kỹ thuật sơ cứu cơ bản dưới sự hướng dẫn của điều phối viên, đặc biệt có ý nghĩa trong hoàn cảnh người bệnh ngưng tim ngưng thở, dị vật…
Thực tiễn, trong thời gian qua, nhiều người bệnh ngưng tim ngưng thở ngoài cộng đồng được thực hiện T-CPR bởi điều phối viên, giúp kíp cấp cứu 115 đến thực hiện cấp cứu thành công và chuyển vào bệnh viện an toàn.
Thời gian tới, Trung tâm Cấp cứu 115 tiếp tục triển khai thực hiện đề án phát triển hệ thống cấp cứu ngoại viện theo hướng chuyên nghiệp đến năm 2030. Đơn vị từng bước nâng cấp thành Cổng tiếp nhận và điều phối cấp cứu 115 với lực lượng điều phối viên chuyên nghiệp (Dispatcher), sử dụng nhiều ứng dụng công nghệ...
