Tỉ lệ trẻ mắc tim bẩm sinh ngày càng cao
Thạc sĩ – Bác sĩ Lý Hoàng Anh - Khoa Phẫu thuật Tim trẻ em, Bệnh viện Đại học Y Dược TP Hồ Chí Minh cho biết, bệnh tim bẩm sinh hiện nay ở Việt Nam trung bình cứ có 1.000 trẻ được sinh ra thì có 8 trẻ em mắc bệnh lí tim bẩm sinh. Theo thống kê của Bộ Y tế năm 2020, mỗi năm có khoảng 10.000 – 12.000 trẻ em bị mắc bệnh tim bẩm sinh, trong đó có khoảng 6.000 trẻ được can thiệp phẫu thuật, số còn lại phải theo dõi điều trị nội khoa.
Với sự phát triển của khoa học, các phát hiện cận lâm sàng như siêu âm tim đã phát hiện bệnh lý tim bẩm sinh sớm hơn so với trước đây. Tim bẩm sinh là một khiếm khuyết trong cơ tim, từ đó dẫn đến các rối loạn hoạt động và tuần hoàn cơ tim.
Phân loại bệnh lý tim bẩm sinh như: Tim bẩm sinh phụ thuộc ống động mạch, tim bẩm sinh không phụ thuộc ống động mạch, tim bẩm sinh đơn giản hay phức tạp. Tuy nhiên phổ biến nhất là nhóm tim bẩm sinh không tím và tím.
Đối với nhóm bệnh lý tim bẩm sinh không tím, nhóm thường gặp là thông liên nhĩ, thông liên thất, ống động mạch, kênh nhĩ thất… Những bệnh lý này nếu như không phát hiện sớm, sẽ dẫn đến tình trạng suy tim, tăng áp lực động mạch phổi dẫn đến viêm phổi, chậm tặng cân.
Cũng theo bác sĩ Hoàng Anh, đối với nhóm bệnh lý tim bẩm sinh tím phát hiện ngay sau sinh. Đây là những bệnh lý trẻ có lượng oxy giảm đột ngột, dẫn đến suy hô hấp, suy tuần hoàn và tử vong. Do đó, ngay sau khi sinh cần can thiệp y tế để lưu lượng oxy trong máu đủ nuôi cơ thể.
Phát hiện sớm tăng cơ hội hồi phục
Có nhiều nguyên nhân dẫn đến trẻ có thể mắc bệnh lý tim bẩm sinh. Một trong những nguyên nhân có thể tìm thấy được là yếu tố di truyền. Ngoài ra, các yếu tố khác như người mẹ nhiễm chất độc khi mang thai, mắc các loại bệnh lý nền khác…
Theo bác sĩ Hoàng Anh, bệnh tim bẩm sinh di truyền là một trong những yếu tố lớn gây ra bệnh tim bẩm sinh ở trẻ, nên việc chẩn đoán và can thiệp sớm rất cần thiết.
Liên quan đến nhóm bệnh tim bẩm sinh tím, khi trẻ sinh ra có biểu hiện khó thở, co lõm, hơi thở yếu… những lúc này trẻ cần được hỗ trợ y khoa, siêu âm để chẩn đoán các bệnh lý tim bẩm sinh. Nếu trẻ xác định bị tim bẩm sinh tím, bệnh nhân sẽ được can thiệp phẫu thuật liền.
“Chúng tôi đã từng tiếp nhận những bệnh nhi tim bẩm sinh tím cân nặng suy dinh dưỡng nên phụ huynh hiểu lầm và đưa trẻ đi khám chuyên khoa dinh dưỡng. Tuy nhiên, theo phác đồ điều trị chúng tôi sẽ căn cứ vào quy trình khám để tìm ra đúng nguyên nhân khiến trẻ bị suy dinh dưỡng, chính vì vậy sẽ có thêm bác sĩ chuyên khoa tim mạch để cùng khám sàng lọc”, bác sĩ Hoàng Anh nhấn mạnh.
Đối với những bệnh nhi mắc tim bẩm sinh không tím, thông thường trẻ sẽ có những biểu hiện bỏ bú, ngắt quãng liên tục nhiều lần mới hoàn thành được lượt bú, thở nhanh, thở co lõm ngực, 3-6 tháng khò khè, viêm phổi tái nhiều lần, chậm tăng cân so với trẻ thông thường.
Những lúc này bệnh nhi cần được khám ở chuyên khoa nhi. Ngay sau khi phát hiện mắc tim bẩm sinh, bệnh nhi sẽ có những chỉ định rõ ràng. Ví dụ như bị thông liên thất, nếu kéo dài trẻ dễ bị suy tim, tăng áp lực động mạch phổi, viêm phổi… từ đó dẫn đến tình trạng chậm tăng cân. Thông thường sẽ phẫu thuật hoặc can thiệp từ 3 tháng tuổi trở lên. Tuy nhiên, có những tình huống do lỗ thông liên thất quá lớn, trẻ không đủ cân nặng thì bệnh nhi cần can thiệp khoá thông liên thất.
Đối với những nhóm bệnh lý đơn giản như thông liên nhĩ, thông liên thất…, việc phát hiện và can thiệp sớm tránh được tình trạng suy tim, tăng áp lực động mạch phổi, bệnh nhi không phải nhập viện nhiều. Đồng thời, tình trạng suy dinh dưỡng được hạn chế, trẻ tăng cân đúng lứa tuổi dường như không để lại di chứng.
