Qua bao thăng trầm biến chuyển của thời gian, hiện tại chỉ còn vài sạp trầu cau thường xuyên hoạt động trên khu vực đường Lê Quang Sung – đoạn gần bến xe Chợ Lớn (quận 5, TPHCM).
Bà Năm (67 tuổi, còn gọi là bà Năm “trầu”) cho biết, bà đã bán ở khu vực này suốt hơn 40 năm. Bà không nhớ rõ chợ trầu cau này đã có từ lúc nào. Chỉ nhớ lúc đôi mươi, bà đã bắt đầu theo người làng mang trầu cau từ Bà Điểm lên Sài Gòn bán.
“Ngày xưa có đến hàng trăm sạp, người mua người bán đông đúc như hội. Vào dịp vào ngày rằm, hiếu hỷ, cưới xin còn nhộn nhịp hơn, ai cũng mở hàng từ 4h sáng đến tối mới thôi” – bà Năm hồi tưởng.
Theo bà Năm, trầu cau vùng Bà Điểm - Hóc Môn từng một thời là nơi cung cấp trầu cau chủ yếu cho các chợ ở Sài Gòn và thậm chí là cả vùng miền Đông Nam bộ. Đặc điểm của lá trầu Bà Điểm là hương vị cay thơm rất đặc trưng.
Với nhiều người khu chợ này như một không gian văn hóa. Thứ văn hóa trầu cau từ lâu đã tồn tại trong những câu chuyện cổ tích, đã theo bao thế hệ người Việt từ phong tục cưới xin, dâng lễ.
Sau bao thằng trầm biến chuyển của thời gian, thói quen ăn trầu cũng dần ít đi, chợ trầu cau ngày nào giờ cũng thu nhỏ dần. Thay vào đó chỉ còn lác đác vỏn vẹn chưa đến 10 sạp hàng trầu cau.
Người ta mua trầu cau ngày nay chủ yếu trong những dịp cúng lễ, cưới hỏi. Do đó, chỉ đến mùa cưới hay những ngày cuối năm mới thấy chợ trầu cau sôi động và nhộn nhịp.
Trải qua bao thay đổi, dù phải đối mặt với bao khó khăn, nhưng cái duyên đối với trái cau, lá trầu để đi vào tâm thức, tình cảm của những người bán trầu cau sau bao nhiêu năm gắn bó. Vì thế mà khu chợ này khác hẳn những khu chợ khác bởi sự yên bình, nhẹ nhàng của nó. Hiếm khi nào có sự xích mích tranh giành khách hàng hay cãi cọ giữa những người bán. Họ sống nghĩa tình như những người bà con cùng giúp nhau buôn bán làm ăn.
Trong khi đó những người khách đến đây mua hàng phần nhiều cũng là gia đình có việc hỷ hay thành tâm cúng bái. Do đó, họ mua hàng cũng không trả giá, thuận mua vừa bán, khu chợ cứ thế mà hoạt động.
