Gần đây, Bệnh viện Đại học Y Dược TPHCM tiếp nhận người bệnh N.T.L. (46 tuổi, ngụ tại Bình Dương). Chị L có người nhà mắc bệnh đái tháo đường, trong lúc mang thai, chị bị đái tháo đường thai kỳ kèm tăng huyết áp. Sau khi sinh con, chị L không theo dõi đường huyết và không kiểm soát cân nặng dẫn đến mắc bệnh đái tháo đường loại 2 sau khi sinh 1 năm.
Chị L đang điều trị bệnh đái tháo đường 3 năm nay. Gần đây, chị được chỉ định tiêm insulin để kiểm soát đường huyết. Tuy nhiên, do tâm lý sợ kim tiêm, chị L không thực hiện đúng thao tác, liều lượng dẫn đến đường huyết không được kiểm soát tốt, thường xuyên cảm thấy mệt mỏi, khát nước và sụt cân nhanh. Đến tái khám, chị L được bác sĩ chẩn đoán bị tăng đường huyết nặng. Sau 1 tuần theo dõi và tuân thủ điều trị, đường huyết của người bệnh được duy trì ở mức ổn định.
Các yếu tố nguy cơ gây bệnh đái tháo đường
Bác sĩ Mã Tùng Phát - Khoa Nội tiết Bệnh viện Đại học Y Dược TPHCM cho biết, các yếu tố nguy cơ có thể làm tăng tỉ lệ mắc bệnh đái tháo đường bao gồm: người trên 45 tuổi; gia đình có người thân bị đái tháo đường (bố, mẹ, anh chị em ruột); người ít vận động; chế độ ăn uống giàu carbohydrate tinh chế hoặc đường hấp thu nhanh.
Ngoài ra, những người có các bệnh đồng mắc như tăng huyết áp, rối loạn lipid máu, thừa cân - béo phì, người mắc bệnh lý buồng trứng đa nang, đái tháo đường thai kỳ, tiền đái tháo đường, người có bệnh lý tim mạch do xơ vữa động mạch,… cũng thuộc nhóm nguy cơ cao.
Theo TS.BS Trần Quang Nam - Trưởng khoa Nội tiết Bệnh viện Đại học Y Dược TPHCM, mối quan hệ giữa tăng huyết áp và đái tháo đường không chỉ là một mối liên kết nhân quả đơn thuần, mà là sự tương tác phức tạp giữa các yếu tố nguy cơ.
Nghiên cứu cho thấy, khi tăng huyết áp xuất hiện ở người cao tuổi, thường đi kèm với sự phát triển của đái tháo đường. Nguy hiểm hơn, tăng huyết áp cũng liên quan đến các tình trạng khác như tăng mỡ máu, tạo ra một chuỗi nguy cơ đối với sức khỏe tim mạch. Để giảm thiểu nguy cơ các biến cố tim mạch như đột quỵ và nhồi máu cơ tim, cần kiểm soát chặt chẽ cả tình trạng tăng mỡ máu, tăng huyết áp và đái tháo đường.
Những lưu ý giúp người bệnh tuân thủ điều trị, kiểm soát đường huyết hiệu quả
TS.BS Trần Quang Nam chia sẻ, việc tuân thủ điều trị là chìa khóa quan trọng giúp người bệnh đái tháo đường kiểm soát đường huyết hiệu quả. Người bệnh có thể tránh được những cơn tăng đường huyết đột ngột, giảm rủi ro bệnh lý tim mạch và các biến chứng nguy hiểm của bệnh.
Bác sĩ Hoàng Khánh Chi - Khoa Nội tiết Bệnh viện Đại học Y Dược TPHCM lưu ý, tiêm insulin là phương pháp điều trị đái tháo đường phổ biến hiện nay. Khi tự tiêm insulin tại nhà, người bệnh cần tuân thủ các nguyên tắc quan trọng để đảm bảo an toàn và hiệu quả.
Trước tiên, cần kiểm tra và tiêm đúng theo liều lượng insulin mà bác sĩ đã kê. Thứ hai, thời gian tiêm insulin cần được tuân thủ để tránh nguy cơ hạ đường huyết. Đặc biệt, người bệnh cần học kỹ thuật tiêm insulin đúng để tránh tình trạng đau, sưng hoặc nhiễm trùng tại chỗ tiêm. Kỹ thuật tiêm insulin đúng sẽ giúp insulin được hấp thu nhanh chóng và hiệu quả hơn.
Hiện nay, người bệnh đái tháo đường có thể sử dụng ứng dụng đo đường huyết liên tục (CGM) để tự theo dõi và hỗ trợ kiểm soát đường huyết ngay tại nhà. Khác với phương pháp đo truyền thống, ứng dụng này không cần trích máu ngón tay, cung cấp thông tin đường huyết mỗi vài phút liên tục trong suốt 24 giờ. Người bệnh có thể dựa vào các kết quả đường huyết đo được để điều chỉnh chế độ dinh dưỡng, lịch trình tập luyện và quản lý thuốc một cách chính xác.
Trong quá trình sử dụng CGM, người bệnh đái tháo đường có thể liên hệ với nhóm tư vấn đái tháo đường để được hỗ trợ điều chỉnh tối ưu. Điều này không chỉ giúp kiểm soát tốt bệnh đái tháo đường mà còn ngăn chặn nguy cơ phát sinh các biến chứng và mang lại chất lượng cuộc sống tốt hơn.
